Als tekstschrijver schrijf je voor mensen. De leesbaarheid van een tekst is dan enorm belangrijk. Maar wat voor de ene persoon goed leesbaar is, is voor een ander totaal onleesbaar. Hoe leesbaar is jouw tekst? Deze test zegt alles! (Of niet?)
De Accessibility Leesniveau Tool geeft een indicatie van de technische leesbaarheid van je tekst. De technische leesbaarheid geeft aan hoe eenvoudig leesbaar een tekst voor de gemiddelde lezer is. De test kijkt onder andere naar de lengte van de zinnen en het gebruik van moeilijke woorden. De technische leesbaarheid is natuurlijk niet het enige belangrijke aan een tekst. Ook structuur en inhoud bepalen hoe een tekst overkomt op de lezer. Presentatiefactoren als lettertype, letterafmeting, vormgeving en kleur hebben tenslotte ook invloed op de leesbaarheid. Daarom is deze tool slechte een indicatie.
Werking leesbaarheidstest
Om de tekst uit te voeren kopieer je een stuk tekst in het betreffende veld. De tool analyseert hierna je tekst en kijkt naar de lengte van woorden en zinnen. Ook wordt ieder woord vergeleken met een lijst van veel voorkomende en eenvoudige woorden. Tenslotte analyseert de tool welke functie de woorden in je tekst hebben. Een tekst met meer zelfstandige naamwoorden is eenvoudiger te lezen dan een tekst zonder.
De uitslag wordt weergegeven in een leesbaarheidsscore van A1 t/m C2, waarbij A1 overeenkomt met een kind dat net kan lezen. C2 staat voor iemand die moeiteloos complexe teksten leest, zoals handleidingen en literaire werken. De bovenstaande score is gebaseerd op de indeling van leesniveaus van het Europees Referentiekader.
Kunnen computers leesbaarheid bepalen?
Toch zijn er een aantal kritische kanttekeningen te plaatsen. Zijn computers eigenlijk wel in staat om tekst op een juiste manier te waarderen als het gaat om leesbaarheid? Op Kennislink lees je een uitgebreid artikel over leesbaarheidstests, de ontwikkeling en het nut ervan.
foto: Magdalena Roeseler
