Hoe schrijf je Engelse woorden in het Nederlands?

Het Nederlands kent steeds meer Engelse woorden. Niet alleen nemen we woorden over uit het Engels, ook combineren we Engelse en Nederlandse zelfstandige naamwoorden en vervoegen we Engelse werkwoorden: we nemen deel aan een meeting, lezen berichten via een e-mailprogramma en downloaden films. Maar hoe schrijf je Engelse woorden correct? Met een spatie? Met een koppelteken? 

Engelse woorden juist schrijven

Ook correct Engels is niet altijd 100% duidelijk (voor sommige Nederlanders)

De Nederlandse taal kent veel Engelse termen. Vooral binnen de ICT en de marketing komen ze veelvuldig voor. Maar ook via de televisie worden we geconfronteerd met anglicismen. Of dat erg is? Tja... taal is in beweging en ook het Nederlands zoals we dat nu spreken en schrijven is totaal anders dan pakweg honderd jaar geleden. Engelse termen komen ons land vaak binnen via technische innovaties. Nederlanders staan open voor buitenlandse woorden en zoeken daarom minder vaak naar een vertaling. In het Duits zie je bijvoorbeeld veel meer alternatieve namen in de eigen taal. Niemand zal het hier in zijn hoofd halen om 'browser' te vertalen met 'bladerprogramma' terwijl je je kunt afvragen of je e-mail ('elektronische post' ?) moet 'checken' of controleren (wat dan weer afkomstig is uit het Frans). Enfin.

Het gebruik van Engelse termen is dus enerzijds een gevoelskwestie en heeft anderzijds te maken met de doelgroep en branche waarvoor je schrijft. Voor de Nederlandse die-hards: een lijst met Engelse leenwoorden en Nederlandse alternatieven. 

Engelse zelfstandige naamwoorden, los of aan elkaar?

Aan de andere kant van de Noordzee schrijf je meestal een spatie tussen een samenstelling van twee of meer zelfstandige naamwoorden. In Nederland schrijven we deze woorden aan elkaar. Hier ontstaat de verwarring. Woorden met een Engelse oorsprong worden door deze verschillende schrijfwijze vaak onjuist geschreven. Dit wordt ook wel ‘de Engelse spatieziekte’ genoemd.

Ook in het Nederlands blijken samengestelde woorden nog erg lastig te schrijven. Hoeveel fouten tel jij?

Binnen een Nederlandse tekst hanteer je de Nederlandse spelling. Sommige woorden zijn inmiddels zo algemeen geworden dat ze vernederlandst zijn en er dus een Nederlandse variant van het woord ontstaan is. Denk aan voicemail, whitepaper, checklist of accountmanager. In dit geval schrijf je het woord aan elkaar (Nederlands). Er zijn ook termen die gebruikt worden, maar nog niet ingeburgerd zijn. In dit geval bestaat er geen Nederlandse variant en dus schrijf je het Engelse 'marketing automation' en 'content marketing'. Het woordenboek geeft uitsluitsel. Combineer je echter een Engels woord met een Nederlands woord, dan wordt het woord Nederlands en schrijf je het aan elkaar:

• marketingafdeling
• leadgeneratie
• salesgesprek

Dit geldt ook voor driedelige samenstellingen met een of twee Engelse woorddelen, in combinatie met een Nederlands zelfstandig naamwoord. Ook al ziet het er vreemd uit, toch schrijf je in het Nederlands:

• contentmanagementsysteem
• marketingautomationspecialist
• inboundmarketingmedewerker
• bigbangtheorie
• badhairday (Nederlands)
• worstcasescenario

Laat je niet van de wijs brengen door wat je leest op Twitter en Facebook. Als gevolg van automatische spellingsuggesties op mobiele telefoons schrijven steeds meer mensen woorden opgebouwd uit meerdere zelfstandige naamwoorden, los. Dis is onjuist!

Koppeltekens gebruiken

Je mag altijd een koppelteken (-) plaatsen tussen woorden om deze beter leesbaar te maken (facultatief koppelteken). En dus ook bij woorden met een Engels zelfstandig naamwoord. Je schrijft dan:

• marketingautomation-systeem
• inboundmarketing-specialist

Bij klinkerbotsing (twee klinkers komen naast elkaar te staan en vormen zo onbedoeld een letterpaar) of als een van de delen een afkorting, losse letter, cijfer of symbool is, schrijf je altijd een koppelteken, dus:

• socialmedia-activiteit
• IP-adres
• $-teken

Koppeling van gelijkwaardige delen

Bij combinaties van twee of meerdere Engelse zelfstandige naamwoorden die in de samenstelling in principe met elkaar verwisseld kunnen worden (singer-songwriter zou eventueel ook songwriter-singer) kunnen zijn, is een vaste notatie met koppelteken verplicht. In enkele Engelse woorden wordt het koppelteken vervangen door and of de afkorting 'n.

• gin-tonic
• cash-and-carry
• rock-'n-roll

Dit koppelteken wordt altijd behouden indien we het woord 'uitbreiden' met een zelfstandig naamwoord of verlengen tot werkwoord: 

• gin-toniccocktail
• rock-'n-rollen

Woorden die in het Engels al een koppelteken hebben, behouden dit in het Nederlands, dus:

• all-invakantie
• drive-inbioscoop
• e-mailprogramma

Evenals woorden met als linkerdeel no of non:

• non-profitorganisatie
• no-nonsensepolitiek
• no-iron

Of als het rechterdeel een Engels voorzetselbijwoord is:

• lay-outontwerp
• plug-inbestand
• stand-bydienst
• back-upbestand
• all-inpakket

Reduplicatie

In het geval van (bijna-)reduplicatie schrijven we het woord aan elkaar, dus zonder koppelteken:

• gogogirl
• fiftyfifty-overeenkomst
• walkietalkiegesprek

Heb je aanvullingen of verbeteringen? Noteer ze dan hieronder.